مسجد ایاصوفیه استانبول

مسجد ایاصوفیه

شهر استانبول که به عنوان یک مستعمره‌نشین یونانی و به سبک غربی ساخته شده است، تا قبل از امپراتوری عثمانی، هیچ نشانی از معماری شرقی در آن دیده نمی‌شد. به مدد میراث تاریخی باشکوهش، امروزه استانبول ترکیب بی‌نظیری از معماری شرقی و غربی را به نمایش می‌گذارد.

این فرهنگ آمیخته به وضوح در مسجد ایاصوفیه قابل مشاهده است. این مسجد که ابتدا به عنوان یک کلیسا ساخته شده و سپس به مسجد تبدیل شده است، نشانه‌ای از هر دو آیین را در بر دارد. از آنجایی که این مسجد، میراث مشترک نسل‌ها و نژادهای گوناگون است، امروزه به عنوان یک موزه به خوبی حفظ و نگهداری می‌شود. ایاصوفیه در واقع هم مهم‌ترین کلیسای استانبول و هم مهم‌ترین مسجد این شهر به حساب می‌آید اما از آنجایی که رسما به عنوان موزه مورد استفاده قرار می‌گیرد، آن را نمی‌توان در فهرست مساجد این شهر قرار داد.

مساجدی که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم، همگی در مناطق توریستی ترکیه واقع شده‌اند و اگر دو سه روزی را در استانبول به سر می‌برید، می‌توانید زمانی را برای دیدن آنها اختصاص دهید.

حقایق جالب درباره استانبول

استانبول مرز میان آسیا و اروپا است و در گذشته پایتخت امپراطوری‌های بزرگ جهان بود. در مورد این شهر تاریخی حقایق جالبی وجود دارد که بهتر است بدانید:

۱. استانبول تنها شهری در جهان است که میان دو قاره قرار گرفته است.

۲. استانبول با ۱۹/۹ میلیون نفر جمعیت، یکی از پرجمعیت ترین تراک‌های شهری اروپا است و اگر بخواهیم نسبت وسعت شهر و جمعیت را در نظر بگیریم، استانبول به پرجمعیت ترین شهر دنیا تبدیل می‌شود.

۳. بیشترین مساجد ترکیه در استانبول قرار دارند. در این شهر ۳۱۱۳ مسجدوجود دارد که از آن جمله می‌توان به مسجد تاریخی سلطان احمد و مسجد سلیمانیه اشاره کرد.

۴. استانبول پایتخت ۳ امپراطوری بزرگ روم، عثمانی و بیزانس بود؛ اما در حال حاضر آنکارا پایتخت این کشور است.

۵. طبق نتایج مطالعات «شاخص جهانی مستر کارت»  در مورد مقاصد گردشگری جهان، استانبول یکی از مقاصد برتر گردشگری جهان است که به‌سرعت رشد می‌کند. 

۶. «سلطان احمد» یا «شهر قدیمی» جایی است که بیشتر آثار تاریخی معروف استانبول در آن قرار دارد.

۷. مسجد «ایاصوفیه» به‌عنوان یک کلیسای جامع در سال ۵۳۷ میلادی ساخته شد و بعد از سال ۱۴۵۳ در دوران حکومت عثمانی‌ها به‌عنوان مسجد مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۹۳۵، بعد از تاسیس کشور نوین ترکیه این مسجد به موزه تبدیل شد. در سال ۱۵۲۰ میلادی و قبل از اتمام کلیسای جامع «سویل»، ایاصوفیه به مدت ۹۰۰ سال بزرگترین کلیسای جهان بود. این مکان هر ساله حدود ۳ میلیون گردشگر جذب می‌کند.

۸. برخی از قدیمی‌ترین باشگاه‌های ورزشی ترکیه در استانبول قرار دارند که می‌توان به باشگاه فوتبال «بشیکتاش» اشاره کرد که در سال ۱۹۰۳ به‌عنوان اولین و تنها باشگاه ترکیه تاسیس شد.

۹. طبق گزارشات موسسه‌ی «بوکینگز»، استانبول ازنظر سرعت رشد اقتصادی در رتبه‌ی هفتم جهان قرار دارد.

۱۰. سومین متروی قدیمی جهان با ۵۷۳ متر طول، در استانبول قرار دارد. این خط در سال ۱۸۷۵ ساخته شد. اولین مترو در سال ۱۸۶۳ در لندن و دومین مترو در سال ۱۸۶۸ در نیویورک ساخته شده است.

۱۱. بازار بزرگ استانبول کار خود را از سال ۱۴۶۱ میلادی شروع کرده است و یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین بازارهای سرپوشیده‌ی جهان است که ۶۰ راسته و ۵ هزار مغازه دارد. در روز حدود ۲۵۰ هزار تا ۴۰۰۰ هزار نفر از این بازار بازدید می‌کنند.

۱۲. استانبول به‌ منزله‌ی قلب اقتصادی، فرهنگی و تاریخی ترکیه است. مراکز تجاری و تاریخی آن در قسمت اروپایی شهر قرار گرفته‌اند و این در حالی است که یک سوم جمعیت شهر در قسمت آسیایی آن زندگی می‌کنند.

۱۳. مرکز خرید «Galleria Ataköy» در استانبول در سال ۱۹۸۷ ساخته شد و پس از آن بود که نسل جدید فروشگاه‌ها و مراکز خرید ترکیه پا گرفت.

۱۴. اگر ترکی بلد نیستید، بهتر است هنگام خرید قیمت را بیشتر بررسی کرده و از ماشین حساب استفاده کنید تا دچار سو تفاهم نشوید.

۱۵. رستوران‌های تاریخی غذاهای دریایی استانبول شهرت جهانی دارند. محله‌ی «Kumkapı» که در امتداد سواحل دریای مرمره قرار دارد، به‌تنهایی ۵۰۰ رستوران ماهی را در خود جای داده است. علاوه‌ بر آن بسیاری از رستوران‌های این شهر در سواحل «تنگه‌ی بسفر» قرار گرفته‌اند.

۱۶. در سال ۱۹۳۰ دولت ترکیه برای این که نام «استانبول» را میان مردم جا بیندازد، نامه‌هایی را که به مقصد «قسطنطنیه» فرستاده می‌شد را ارسال نمی‌کرد و مردم حتما باید در پاکت‌نامه و در قسمت آدرس، نام «استانبول» را می‌نوشتند.

۱۷. جزایر «پرنس» مجمع الجزایری است که از ۹ جزیره تشکیل شده و ورود اتومبیل به آن‌ها ممنوع است و مردم برای گریز از شلوغی شهر و  تفریح به آنجا می‌روند.

۱۸. در استانبول ۲۳۷ حمام ترک وجود دارد اما فقط ۶۰ حمام هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. قدیمی‌ترین و بزرگترین حمام استانبول«Tahtakale Hamami» است که امروزه مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و قدمت آن مربوط به نیمه‌ی دوم قرن ۱۵ میلادی است.

۱۹. استانبول ۷ تپه دارد که روی هر کدام از آن‌ها مساجد باشکوهی ساخته شده است.

۲۰. رمان معروف «قتل در قطار سریع السیر شرق» آگاتا کریستی، در هتل «پرا پالاس» استانبول نوشته شده است. قطار شرق در سال‌های ۱۸۸۳ تا ۱۹۷۷ مسافت میان پاریس تا قسطنطنیه (استانبول) را می‌پیمود.

۲۱. در دوران حکومت عثمانی‌ها در سطح شهر استانبول ۱۴۰۰ توالت عمومی وجود داشت؛ این در حالی است که در آن زمان، در اروپا خبری از توالت‌های عمومی نبود.

۲۲. اگرچه در استانبول رانندگان تاکسی با صمیمیت و صادقانه با مسافران برخورد می‌کنند اما زیاد انگلیسی بلد نیستند؛ بهتر است هنگام سوار شدن به تاکسی مقصد مورد نظرتان را روی کاغذ بنویسید.

۲۳. تاریخ و مکان‌های تاریخی در استانبول به‌خوبی حفظ شده‌اند و این امکان را به بازدیدکنندگان می‌دهند تا با سفر به این شهر به گذشته سفر کنند و تاریخ ۱۶ قرن و امپراطوری‌های بزرگ جهان را به چشم ببینند.

۲۴. رودخانه‌ی شهری «شاخ طلایی» (The Golden Horn) جایی است که قسمت اروپایی استانبول را از قسمت آسیایی آن جدا می‌کند.

۲۵. در استانبول و در ساعات اوج تردد، ترافیک سنگینی در شهر حاکم می‌شود و به‌ همین دلیل اکثر راننده‌های تاکسی از شما می‌خواهند به‌جای نشستن و منتظر شدن در ترافیک، در نزدیکی مقصد خود پیاده‌ شوید؛ پس بهتر است یک نقشه همراه خود داشته باشید تا به‌راحتی مقصدتان را پیدا کنید.

۲۶. بهترین زمان برای سفر به استانبول اواخر بهار یا اوایل پاییز است؛ در این زمان‌ها هوای شهر بسیار دلپذیر و مطبوع است و می‌توانید در تورهای پیاده‌روی شرکت کنید.

۲۷. مردم محلی استانبول هنوز هم به استفاده از قلیان عادت دارند و در زندگی آن‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد!

۲۸. استانبول توسط دریا احاطه شده و رود شهری «بسفر» از میان شهر می‌گذرد. در قسمت اروپایی شهر کاخ‌ها، ویلاها و پارک‌های بسیار زیبا و مجلل وجود دارد اما در قسمت آسیایی خانه‌های در محله‌های مسکونی قدیمی و دوست‌داشتنی قرار دارند.

۲۹. برج «گالاتا» در سال ۱۳۴۸ برای نگهداری زندانیان ساخته شد و امروزه با چشم‌انداز بسیار زیبایی با زاویه‌ی ۳۶۰ درجه‌ای شهر را به نمایش  گذاشته است. 

۳۰. استانبول در گذشته چند اسم مختلف داشت: بیزانس، قسطنطنیه، استامبول و تساریگراد.

۳۱. بیشترین گردشگرانی که به استانبول سفر می‌کنند از کشورهایآلمان، روسیه، فرانسه، انگلیس، هلند، ایتالیا و ایران به این شهر می‌روند.

۳۲. بازار «محمود پاشا» در استانبول از سال ۱۶۶۰ فعال بوده و بازار بزرگ ادویه‌ی استانبول است.

۳۳. در سال ۲۰۱۰ استانبول پایتخت فرهنگی اروپا بود اما تاکنون میزبانی بازی‌های المپیک را به‌عهده نداشته است.

جزایر پرنس از مکانهای دیدنی استانبول

جزایر پرنس مجموعه جزایر نه گانه است که ۴ جزیره بیوک آدا ، هئیبئلی آدا ،بورگاز آدا و کینالی آدا بزرگ و مشهورترند و جمعیت این جزایر ۲۰ هزار نفراست اما در تابستان به ۵۰۰۰ هزار نفر هم میرسد. البته دریای مرمره جزایر زیادی دارد اما جزایر پرنس به خاطر نزدیکی به استانبول و مکانهای تاریخی و توریستی اش مشهور است.

جزایر پرنس مجموعه جزایر نه گانه است که ۴ جزیره بیوک آدا ، هئیبئلی آدا ،بورگاز آدا و کینالی آدا بزرگ و مشهورترند و جمعیت این جزایر ۲۰ هزار نفراست اما در تابستان به ۵۰۰۰۰ هزار نفر هم میرسد. البته دریای مرمره جزایر زیادی دارد اما جزایر پرنس به خاطر نزدیکی به استانبول و مکانهای تاریخی و توریستی اش مشهور است.

اینکه چرا نام پرنس داده شده ماجرای جالبی دارد در زمان امپراطوریهای بیزانس و امپراطوری ترکان اتومان شاهزاده ها و پرنس هایی که به خاطر تخت قدرت اختلاف پیدا میکردند از سوی امپراطور به این جزایر تبعید میشدند.

اما این روزها ، جزایر پرنس استانبول یک مکان پاپیولر بخصوص در تابستان برای افراد مشهور استانبول نیز است. همچنین استانبولیها و توریستها برای لذت بردن از جنگلهای پاینه ، مکانهای دینی و تاریخی ، پلاژها و لذتهای جزیره و تفریحات جالب مثل تور جزیره با کالسکه به این مکان می آیند.

بیوک آدا از اسمش هم معلومه جزیره بزرگ که بزرگترینش است و در این جزیره زیبا از اتوموبیل خبری نیست و اهالی و توریستها پیاده یا از دوچرخه و کالسکه و اسب استفاده میکنند و خانه ها ویلایی و زیباست. شما میتوایند دوچرخه بگیرید یا کالسکه سوار بشوید

این جزایر مساجد و کلیساها ، پلاژها و رستورانها و جنگلهای زیادی دارند.

از جاهای تاریخی و به قول روزنامه ساندی تایمز سحرانگیز بیوک آدا مانستر و کلیسای آییا یورگی از قرن ششم در یوجاتپه، مسجد حمیدیه ، کلیسای آییوس نیکولاس و الد گریک به همان خوبی آیایورگی مانده است.

جزیره تعدادی رستورانها و کافه های واقعا زیبا دارد ، همچنین مغازه های میوه فروشی و ایستگاه های بستنی که واقعا معروف هستند و توریستها خیلی دوست دارند. از نظر پلاژها ، جزیره پلاژهای عمومی و رایگان چندتا داره اما چند پلاژ خصوصی هم وجود داره که بعدا اشاره میکنم. جزیره ساکنین معروف زیادی داشته از جمله لئون تروتسکی و زنان پادشاهان بیزانسی .

جزیره بعدی جزیره هئیبلی آدا است که قبلا جزیره ذخایر مس هم می نامیدند. این جزه همچنین محل آکادمی ناوال جادت است و یک کلیسای ارتودوکس دارد و نیز کاماریوتیسسا که آخرین کلیسای دوره بیزانس است و از قرن ۱۱٫

بورگاز آدا سومین جزیره بزرگ است و یک مسجد تاریخی به همان مهمی مانستر و کلیسای آیا یورگی دارد.

جزیره چهارم خینالی آدا است و به خاطر جمعیت ارمنی اش مشهور است یعنی ارمنیهای استانبول بیشتر ساکن اینجا هستند و یک کلیسای ارمنی هم داره البته امروزه ۱۲۰ هزار ارمنی به صورت قاچاق در استانبول کار میکنند اما دولت تولرانس نشون می دهد البته به همه این تولرانس رو نشون مس دهد!.

دیگر ۵ جزیره کوچک هستند و شامل قاشیق آدا ، تاوشان آدا ، یاسسی آدا ، سیوری آدا و صدف آدا .

پلاژهای جزیره که خصوص هستند :

پلاژ یروک علی :
یک پلاژ خصوص با چتر و سان بئد ، نجات غریق حرفه ای در ساحل، اتاقهای خصوصی ، حمام خصوصی ، همچنین کلوپ یک رستوران و بار در همان محل دارد. همچنین حتی بانگلو هم کرایه میدن با آب گرم.هزینه ورود ۲۰-۲۵ یه ته له است و برای کودکان ۷ و زیر ۷ سال رایگان ، هزینه شامل چتر و سان بئد است.

ناکی بئی بیچ کلوب:

از پلاژهای معروف است با پلاژ زیبا و نجات غریقهای حرفه ای و دکتر کمکهای اولیه همچنین با رستوران و کافه و بار در محل که باربیکوس(منقل و فر سیمی ) و بریک فستهای خوشمزه و روغن زیتون و…فراهم میکند از محلهای پاپیولر است.

این پلاژ دارای بانگلوهای کرایه ای با ۲۴ ساعت آب گرم ، اینترنت وایرلس با سرعت ۳ مگابیت و نیز ستلایت تی.وی نیز است. ناکی بی کلوب با اسب و پای پیاده براحتی قابل دسترسی است. هزینه ۲۵ یه ته له که هزینه ورود و چتر و سان بئد است.

برای رفتن به جزیره از کاباتاش در زیتین بورنو سوار می شوید با هزینه ۶YTL . قبل از رفتن ساعات فری بوت ها رو چک کنید در فصول زمستان و روزهای یکشنبه قایق عمومی کم است

ایاصوفیه را بیشتر بشناسید

کلیسای حاجیا صوفیا یا همان مسجد ایا صوفیه که معنای لغوی آن کلیسای معرفت الهی است، یکی از معماری های قابل توجه بیزانسی و از دیدنی های استانبول محسوب میشود. ارتفاع گنبد عظیم این بنا ۵۶۶۶ متر است و به گونه ای طراحی شده که به نظر در فضا معلق میاید و نماد بهشت محسوب میشود. از آثار هنری برجسته این مسجد میتوان به موزاییک های بیزانسی و سپرهای عظیم دایره ای شکل عثمانی که بر روی آنها آیات قرآنی نوشته شده اشاره کرد.

مسجد ایاصوفیه استانبول

بعدها چهار منار در چهار سوی آن افزوده شده با فتح استانبول به وسیله سلطان محمد فاتح در 1453 این کلیسا تبدیل به مسجد شد البته قبل از ساخت کلیسا معبدی از معابد رومی بوده است. در 1935 این مسجد تبدیل به موزه شد. کلیسای آیا صوفیا در اصل در سال 325 میلادی ساخته شد.

امپراطور می خواست از این کلیسا زیباترین و بزرگ ترین کلیسای ممکن را بسازد.دو معمار به همراه ده هزار کارگر و تلی از طلا شروع به کار کردند. سال 537 کلیسا افتتاح شد.پس از فتح استانبول توسط عثمانیان کلیسا به مسجد تبدیل شد و سپس مناره هایی نیز به آن افزودند. سال 1935 آتاتورک تصمیم گرفت آن را به موزه ای فرهنگی تبدیل کند. بلندی گنبدهای آن 54 متر از سطح زمین است ودر مجموع 107 ستون در داخل ساختمان وجود دارد.

ایاصوفیه با ارزش ترین اثر باقی مانده از دوره بیزانس است و از هنرهای موجود در آن موزاییک هایی است که تصاویری از حضرت مریم و حضرت عیسی(ع) در آنها نقش بسته است.

عیسی مسیح در حال اهدا آمرزش با یک دست است و خطبه‌ای در دست دیگرش قرار دارد. در سمت  راست مریم مقدس، جان دوم کامننوس در لباس مجللی مملو از جواهرات ایستاده‌ و در دست خود کیفی حاوی جواهر که سمبل نذر سلطان به کلیسا است دارد. ملکه آیرین نیز در لباس مجلسی در حال ارائه مدرکی در سمت چپ مری مقدس ایستاده ‌است.

این بنا توسط ریاضیدان ها و فیزیکدان های مشور طراحی و در 5 سال توسط 10 هزار کارگر و صد استاد فاخر در سال 532 میلادی احداث شده است. معماری گنبد عظیم آن مثل این است که به نور تکیه دارد و تحسین تاریخ دانان و معماران و محافل علمی را برانگیخته است.

کلیسای زیبای ایاصوفیه، باارزش ترین اثر باقی مانده از دوره بیزانس

ایاصوفیه را فرمانروا به همراه کشیش اوتی چیوس در 27 دسامبر 537 در مراسمی بزرگ افتتاح کردند. کلیسای ایاصوفیا از آن به بعد محل عبادت ارتدوکس های استانبول و همچنین محل اجرای مراسم  امپراتوری از جمله کروناسیون بود. کلیسا همچنین محل یتیم خانه، محل اعتراف خطاکاران و گناهکاران و همچنین بازدیدکنندگان از سرتاسر جهان بود که به شدت مورد توجه آنها قرار می‌گرفت.

پس از تسخیر استانبول در انتهای جنگ صلیبی چهارم، ایاصوفیه مورد تجاوز و بی حرمتی مسیحیان لاتین قرار گرفت، بسیاری از یادگارهای باستانی و آثار مقدس منجمله سنگ قبر عیسی مسیح، تصویر شیردهی مریم مقدس، کفن عیسی مسیح، استخوان های برخی از امامان مسیحی دفن شده در ایاصوفیا دزدیده شده و به کلیساهای غرب فرستاده شدند. در طول تصرف استانبول توسط لاتین ها ایاصوفیا تبدیل به کلیسای کاتولیک های رم شد .

پس از تصرف استانبول توسط ترک‌های آتامان در سال 1450، ایا صوفیا، به مسجد ایاصوفیا تبدیل شد. سلطان محمدفاتح در همان روز فتح استانبول فرمان تبدیل کلیسای ایاصوفیا به مسجد را صادر کرد و سه روز پس از فتح استانبول، ضمن برپا داشتن مراسم نماز جمعه در ایاصوفیا به امامت آق شمس الدین، خطبه به نام پادشاه فاتح عثمانی خوانده شد.

بالاخره در سال 1935 نخستین رئیس جمهور ترکیه مصطفی آتاترک، این بنا را به موزه تبدیل کرد. این ساختمان زیبا از هر قرنی و از هر نابغه ای اثری دارد. از دوره بیزانس گرفته تا معمار ترک، سینان که اولین معماری بود که اصول زلزله را در کارهایش به کار می گرفت؛ از معماران سوییس تا خطاط های برجسته اسلامی.

این اثر از ده ها کشور و شهر آنتیک اثر دارد و تاریخ تصویری بیش از 15 قرن است و از هر دوره مثلاجنگ های صلیبی یا ترکی اسلامی نشانه هایی دارد و در آن فرهنگ اسلامی و مسیحی در هم آمیخته و با  گنبد شاهکار آن بیننده را غرق در نور و آرامش می کند و هنوز که هنوز است در مورد اسرار آن کتاب ها نوشته می شود.

مسجد سلطان احمد

استانبول یکی از شهر های زیبا و توریست پذیر کشور ترکیه است که جاذبه های طبیعی و تاریخی زیادی را برای عرضه بهگردشگران در خود جای داده است. مسجد های تاریخی زیبا و معروف یکی از این جاذبه ها می باشند که در میان آن ها می توان به مسجد سلطان احمد استانبول نمود. این مسجد که به دلیل بیش از ۲۰۰ هزار کاشی آبی رنگ زیبای ساخته شده در شهر ایزنیک با بیش از ۵۰ طرح متفاوت از گل لاله که در تزئین دیوار های داخلی آن به کار رفته است به مسجد آبی در میان مردم و گردشگران شهرت یافته است. ساخت این بنا در دوره حکومت سلطان احمد در بین سال های ۱۶۰۹ تا ۱۶۱۶ میلادی به مدت ۷ سال طول کشیده است.

معماری به کار رفته در آن ترکیبی باشکوه و خیره کننده از معماری مسجد عثمانی و معماری مورد استفاده قرار گرفته در گسترش کلیسای روم شرقی است. هم چون مسجد های تاریخی دیگر ، این مسجد نیز آرامگاهی برای بنیان گذار آن می باشد البته با این  تفاوت که مقبره همسر و فرزندان وی مورات و عثمان نیز در آن جا قرار دارند.

یک مدرسه ، یک آسایشگاه ، حمام ترکی ، بیمارستان ، چشمه و چند خانه از دیگر قسمت هایی هستند که در آن ایجاد شده اند. از قسمت های داخلی مسجد می توان به محراب آن اشاره نمود که از سنگ مرمر ریز ساخته شده است و مجسمه هایی برای تزئین در کنار آن قرار داده شده اند. مسجد سلطان احمد دارای یک گنبد مرکزی که با ۴۴۴ نیمه گنبد احاطه شده است ، شش مناره و ۲۶۰۰۰ پنجره با طرح های پیچیده می باشد و در قسمت ورودی حیاط غربی آن یک دروازه آهنین به کار رفته است.

این مسجد که از مهمترین جاذبه های گردشگری ترکیه بشمار می رود، هنوز به عنوان عبادتگاهی توسط مسلمانان مورد استفاده قرار می گیرد و آن ها ۵۵۵ بار برای عبادت و نماز به  آن جا می روند. بنابراین بهترین زمان برای بازدید از این بنای زیبا که برای وارد شدن به آن نیاز به پرداخت هزینه ندارید ، صبح ها از بعد از نماز صبح تا قبل از نماز ظهر است.

برخی از مواردی که موقع بازدید باید رعایت نمایید:

• در مورد پوشش باید موارد احترام را رعایت نمود. برای مثال خانم ها باید مو ، شانه و پا های خود را بپوشانند و آقایان نیز با لباسی چون شلوارک اجازه ورود نخواهند داشت.
• یادتان باشد هنگام ورود به قسمت داخلی مسجد کفش های خود را دربیاورید و در کیسه های پلاستیکی که در ورودی قرار دارند ، قرار دهید.
• از سرو صدا کردن و گرفتن عکس با فلش خودداری نمایید.